LP	Członkowie nadzwyczajni
1	Bartocha Antonina
2	Berger Stanisława
3
4	Kiejdys Maria
5	Kapusta Zofia
6	Korczak Tadeusz
7	Marzec Piotr
Razem	6 czÅ‚onków

Działalność Koła Wieliczka

Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w latach 1989 - 2010

 

I.  Kolejne zarzÄ…dy KoÅ‚a:

16.11.1989 r.

na zebraniu organizacyjnym wybrano Zarząd Koła SZZAK w Wieliczce w składzie:

Prezes - Kazimierz Guzikowski

V-ce Prezes - Władysław Bysiek

Sekretarz - Piotr Polonka

Skarbnik - Tadeusz Grochol

20.06.1991r. ZarzÄ…d:

Prezes - Julian Klejdys

V-ce Prezes - Tadeusz Grochal

Sekretarz - Stanisław Grzywacz

Skarbnik - Stanisław Nawalany

Członek Zarządu - Zbigniew Szebesta

21. 04. 1994 r. ZarzÄ…d:

Prezes - Tadeusz Piotrowski

V-ce Prezes - Maria Stachura

Sekretarz - Stanisław Grzywacz

Skarbnik - Stanisław Nawalany

Członek Zarządu - Zbigniew Szebesta

17. 04.1997 r. ZarzÄ…d:

Prezes - Tadeusz Piotrowski

Sekretarz - Maria Stachura

Skarbnik - Stanisław Nawalany

CzÅ‚onek ZarzÄ…du - Jan ZióÅ‚kowski

Członek Zarządu - Zbigniew Szebesta

21. 03. 2001 r. ZarzÄ…d:

Prezes - Tadeusz Piotrowski

Skarbnik - Stanisław Nawalany

Sekretarz - Maria Stachura

CzÅ‚onek ZarzÄ…du: Jan ZióÅ‚kowski

Członek Zarządu - Zbigniew Szebesta

NastÄ™pne dwie kadencje  do 2009 r. skÅ‚ad ZarzÄ…du

przedstawia się następująco:

Prezes - Tadeusz Piotrowski

Skarbnik - Stanisław Nawalany

Sekretarz- Maria Stachura (od 2008 Piotr Kaczor)

CzÅ‚onek ZarzÄ…du - Jan ZióÅ‚kowski

Nowy ZarzÄ…d wybrany w styczniu 2012 roku:

Prezes Tadeusz Piotrowski

Z-ca prezesa: Stanisław Dziedzic

Sekretarz Piotr Kaczor

Członkowie zarządu:

Maria Gawęda

Dariusz Tańcula

II.      Tablice, pomniki z datÄ… ufundowania:

1. Tablica na budynku przy ul. SÅ‚owackiego 3 w Wieliczce poÅ›wiÄ™cona dziaÅ‚alnoÅ›ci tajnej drukarni pod nazwÄ… „Konspiracyjne Wojskowe ZakÅ‚ady Wydawnicze Armii Krajowej" w latach 1940 - 1945. TablicÄ™ wmurowali krakowscy drukarze zrzeszeni w ZwiÄ…zku Zawodowym Pracowników Poligrafii w 1974 r.

2. W 1998 r. w zwiÄ…zku z 80. leciem odzyskania niepodlegÅ‚oÅ›ci byliÅ›my inicjatorami przeniesienia przez UrzÄ…d  Miasta i Gminy Wieliczka obelisku z Parku Adama Mickiewicza, gdzie postawiono go w 1928 r. na Planty przed wielickim Magistratem od strony wschodniej.

3. Przed ww. obeliskiem   z naszej inicjatywy UrzÄ…d Miasta i Gminy Wieliczka zamontowaÅ‚ trzy tablice:

a) tablica upamiÄ™tniajÄ…ca wymarsz z Wieliczki 7.08. 1914 r. oddziaÅ‚u strzelców pod dowództwem BolesÅ‚awa Szpunara do Legionów PiÅ‚sudskiego, (pierwotnie znajdowaÅ‚a siÄ™ na Å›cianie frontowej Magistratu od strony zachodniej)

b) tablica upamiętniająca działalność konspiracyjną wielickich żołnierzy Armii Krajowej, zamontowana 3. 05. 1991 r., pierwotnie znajdowała się na ścianie frontowej Magistratu od strony zachodniej,

c) tablica upamiętniająca nazwiska 16 przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego w latach 1939 - 1945, skazanych w procesie szesnastu, zamontowana w 2006 r.

4. 11.11. 1999 r. na wniosek ZarzÄ…du Kola UrzÄ…d Miasta i Gminy Wieliczka na Å›cianie frontowej Domu Przedpogrzebowego wielickiego cmentarza komunalnego umieÅ›ciÅ‚ tablicÄ™ upamiÄ™tniajÄ…cÄ… patriotów ziemi wielickiej pomordowanych na Wschodzie w latach 1939 - 1956.

5. Z inicjatywy KoÅ‚a UrzÄ…d Miasta i Gminy Wieliczka przy ul. Sienkiewicza postawiÅ‚ obelisk upamiÄ™tniajÄ…cy 10 Polaków rozstrzelanych tu przez okupanta hitlerowskiego 6. 11. 1943 r. (pierwotnie w Szkole Podstawowej nr 3 na os. Sienkiewicza znajdowaÅ‚a siÄ™ tablica).

6. W maju 2006 r. przed SzkoÅ‚Ä… PodstawowÄ… w Biskupcach odsÅ‚oniÄ™to popiersie Antoniego Pajdaka, ur. w 1894 r. w Biskupicach, delegata RzÄ…du na Kraj, potem ministra KRM, aresztowanego w 1945 r. przez NKWD, wywiezionego do ZSRR. Do Polski wróciÅ‚ w 1955 r.

III. Drużyny harcerskie działające w rejonie Koła

Na zaproszenie Jadwigi Ptasznik dyrektor SzkoÅ‚y Podstawowej im. T. Korczaka w WÄ™grzcach Wielkich odwiedziliÅ›my 20. 06. 2003 r. drużynÄ™   harcerskÄ…  dziaÅ‚ajÄ…ca   przy   tej   szkole.   Åšrodowisko   AK reprezentowaÅ‚ Tadeusz Piotrowski - prezes koÅ‚a oraz Piotr Kurek z ZarzÄ…du GÅ‚ównego SZÅ»AK.

ZostaÅ‚a nawiÄ…zana wspóÅ‚praca, która trwa do dziÅ› i przejawia siÄ™ gÅ‚ównie   przez   uczestnictwo   harcerzy   w   poczcie   sztandarowym, reprezentujÄ…cym   KoÅ‚o   na   uroczystoÅ›ciach   miejsko-gminnych   w Wieliczce z okazji 3 Maja i 11 Listopada, Dnia Wojska Polskiego.

IV Organizowane kursy i wystawy.

W 2002 r. przy wspóÅ‚pracy KoÅ‚a, Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wieliczce, UrzÄ™du Miasta i Gminy Wieliczka, Starostwa Powiatowego w Wieliczce i szkóÅ‚ zorganizowano konkurs dla mÅ‚odzieży szkóÅ‚ Å›rednich i gimnazjów pt. „60 rocznica powoÅ‚ania Armii Krajowej" prowadzony przez JadwigÄ™ DudÄ™, kierownik DziaÅ‚u Regionalnego wielickiej Biblioteki. W auli Starostwa zorganizowano wystawÄ™ pokonkursowÄ… prac. Laureaci konkursu otrzymali w nagrodÄ™ książkÄ™ K. Guzikowskiego p.t. „Armia Krajowa na terenie powiatu wielickiego".

Uczniowie szkóÅ‚ podstawowych i gimnazjów spotykali siÄ™ z czÅ‚onkami

Naszego koÅ‚a w siedzibie w przyziemiu Biblioteki w ramach organizowanego przez DziaÅ‚ Regionalny Biblioteki wielickiej i konkursu p.t. „Wieliczka i Powiat Wieliczki: historia - zabytki - atrakcje turystyczne".

Organizowane byÅ‚y wycieczki dla KoÅ‚a MÅ‚odych MiÅ‚oÅ›ników Starej Wieliczki z LO, ZSZ, Gimnazjum w Wieliczce do Muzeum Armii Krajowej w Krakowie z udziaÅ‚em czÅ‚onków naszego KoÅ‚a.

V.      Organizowane rajdy:

Rajdy  organizowaÅ‚  OddziaÅ‚  Miejski  Polskiego   Towarzystwa  Turystyczno-Krajoznawczego,   gdy   przewodniczÄ…cym      OM   PTTK   w   Wieliczce   byÅ‚ Franciszek Kasprzycki.

Były to:

XI Zlot Szlakami Walk Partyzanckich na PrzeÅ‚Ä™czy Sucha, Å?ysina-Kamiennik w 2001 r., uczestniczyÅ‚o ok. 50 osób.

Tadeusz Piotrowski z naszego KoÅ‚a, uczestnik tamtejszych walk w roku 1944, relacjonowaÅ‚   sÅ‚uchaczom   ich   przebieg   i   osiÄ…gniÄ™cia   Armii   Krajowej   w tamtejszym terenie (pow. MyÅ›lenice).

CzÅ‚onkowie PTTK chÄ™tnie sÅ‚uchali informacji o przebiegu walk i organizacji Placówek, oddziaÅ‚ów partyzanckich Armii Krajowej, w rejonie naszego miasta i okolicy,  o czym mówi książka Kazimierza Guzikowskiego p.t. „Armia Krajowa na terenie powiatu wielickiego".

Za wspóÅ‚pracÄ™ z KoÅ‚em PTTK w Wieliczce, prezes naszego KoÅ‚a SZÅ»AK uhonorowany zostaÅ‚ odznakami PTTK.

Przy wspóÅ‚udziale Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wieliczce i Stowarzyszenia   „Klub   PrzyjacióÅ‚   Wieliczki"   zorganizowaliÅ›my   Rajd   dla mÅ‚odzieży szkóÅ‚ Å›rednich powiatu wielickiego do PorÄ™by, gdzie w 1944 r. toczyÅ‚y siÄ™ walki z Niemcami.

Jest tam obelisk z wyszczególnieniem nazw dziesiÄ™ciu OddziaÅ‚ów Partyzanckich AK walczÄ…cych w powiecie myÅ›lenickim.

Przedstawiciele  naszego  KoÅ‚a,  uczestnicy walk w tamtejszym terenie:   T. Piotrowski,  Jan ZióÅ‚kowski,  Kazimierz     Guzikowski, Edward Waliszewski, opowiadali mÅ‚odzieży  o  bytowaniu  OddziaÅ‚ów Partyzanckich  AK oraz  o walkach z wrogiem w górzystym zalesionym terenie. UczestniczyÅ‚o ok. 80 osób. OdbywaÅ‚y siÄ™ również rajdy turystyczne dla czÅ‚onków Klubu Historycznego im. Gen. S. Roweckiego ps. „GROT" na pola walk partyzanckich w rejonie „Kotonia" we wsi Zawadka oraz w rejonie WiÅ›niowej, PorÄ™by, Glichowa i na przeÅ‚Ä™czy Suchej Å?ysina - Kamiennik.

VI.    UroczystoÅ›ci okolicznoÅ›ciowe i patriotyczne.

Dla upamiÄ™tnienia ważniejszych wydarzeÅ„ z okresu II wojny Å›wiatowej, ZarzÄ…d KoÅ‚a przy wspóÅ‚pracy organizacji spoÅ‚ecznych uczestniczyÅ‚ w takich uroczystoÅ›ciach jak:

1.W dniu 1 wrzeÅ›nia ZarzÄ…d KoÅ‚a uczestniczy w obchodach Dnia Weterana, skÅ‚adajÄ…c kwiaty pod pomnikiem niepodlegÅ‚oÅ›ci na wielickich Plantach, odwiedza groby ofiar wybuch wojny na wielickim cmentarzu i w Kwaterze Wojskowej. BraliÅ›my udziaÅ‚ w uroczystoÅ›ci w Szkole Podstawowej im. ObroÅ„ców Westerplatte w Koźmicach Wielkich, spotykajÄ…c siÄ™ z nauczycielami i uczniami.

2. W lutym 2002 r. z okazji 60. rocznicy powołania Armii Krajowej braliśmy udział w akademii i spotkaniu z młodzieżą w Szkole Podstawowej im. Jadwigi Beuopre - kapitana Armii Krajowej.

3. Od 2002 r. w dniu 13 kwietnia bierzemy udział w obchodach Światowego

Dnia PamiÄ™ci Ofiar Katynia, organizowanego przez PowiatowÄ… i MiejskÄ… BibliotekÄ™ PublicznÄ…, DziaÅ‚ Regionalny przy wspóÅ‚pracy z Rodzinami KatyÅ„skimi i szkoÅ‚ami co roku w innej szkole. Odwiedzamy wielicki cmentarz skÅ‚adajÄ…c kwiaty, zapalajÄ…c znicze, modlÄ…c siÄ™ przed tablicÄ… upamiÄ™tniajÄ…ca pomordowanych w Å‚agrach na Wschodzie oraz groby - symbole, upamiÄ™tniajÄ…ce wieliczan zamordowanych na wschodzie.

4. 1 sierpnia w rocznicÄ™ wybuchu Powstania Warszawskiego uczestniczymy z pocztem sztandarowym w Krakowie w Mszy Å›w. w KoÅ›ciele Mariackim, a po niej udajemy siÄ™ na Plac Jana Matejki, gdzie pod Pomnikiem Grunwaldzkim skÅ‚adamy wiÄ…zanki kwiatów.

5. W 2007 r. w dniu 1 sierpnia w rocznicÄ™ wybuchu Powstania Warszawskiego, z inicjatywy Piotra Kurka z ZarzÄ…du GÅ‚ównego SZZAK, przy wspóÅ‚pracy z Klubem Historycznym, KoÅ‚em MÅ‚odych MiÅ‚oÅ›ników Starej Wieliczki i Klubem PrzyjacióÅ‚ Wieliczki zorganizowaliÅ›my pod Pomnikiem NiepodlegÅ‚oÅ›ci

Uroczystość pamiÄ™ci o godzinie wybuchu powstania - o godzinie 17 - „PamiÄ™tamy".

6.  15 sierpnia w DzieÅ„ Wojska Polskiego i zwyciÄ™skiej wojny z bolszewikami w 1920 r. - czÅ‚onkowie KoÅ‚a i innych organizacji spoÅ‚ecznych, spoÅ‚eczeÅ„stwo bierze udziaÅ‚ w Mszy Å›w. w koÅ›ciele Å›w. Klemensa, a nastÄ™pnie grupami idziemy pod Pomnik NiepodlegÅ‚oÅ›ci, zapalajÄ…c znicze, Å›piewamy pieÅ›ni patriotyczne.

VII.             Wieliczanie wybitni dowódcy Armii Krajowej:

Kapitan MieczysÅ‚aw CieÅ›lik ps. „Bak", „Koral"

1. ByÅ‚ komendantem II Obwodu Kedyw, z jego inicjatywy Zorganizowany zostaÅ‚ OddziaÅ‚ Partyzancki „Huragan".

2. DziaÅ‚aÅ‚ na szczeblu dowodzenia w Samodzielnym Baonie „SkaÅ‚a" Pow. miechowskim

3. Był inspektorem Komendy Okręgu Krakowskiego

Kapitan MieczysÅ‚aw CieÅ›lik w 1945 r. aresztowany przez NKWD i wywieziony w gÅ‚Ä…b ZSRR, na SyberiÄ™, byÅ‚ tam 2 lata. Aresztowany i wywieziony za przynależność do Armii Krajowej DziaÅ‚alność kapitana CieÅ›lika w czasie okupacji opisuje Nuszkiewicz w książcep.t. „Uparci".

VIII. Udział w debatach publicznych na temat Armii Krajowej.

Od 1998 r. uczestniczymy w comiesiÄ™cznych spotkaniach z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" organizowanych i prowadzonych przez JadwigÄ™ DudÄ™, kierownik DziaÅ‚u Regionalnego Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wieliczce i prezes Stowarzyszenia „Klub PrzyjacióÅ‚ Wieliczki" w sali „Magistrat" UrzÄ™du Miasta i Gminy Wieliczka". To wydarzenie kulturalne, otwarte, w którym Å›rednio uczestniczy 120-140 osób.

1. 25.03.1998r. - 3 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t.  „Wieliczanie z szeregów Armii Krajowej" z udziaÅ‚em: Kazimierza Guzikowskiego, ps. „Skoplak", „Rota" prezesa SZZAK na okrÄ™g MaÅ‚opolska, Tadeusza Piotrowskiego, prezesa KoÅ‚a Wieliczka SZZAK, StanisÅ‚awa Tatary, ps. „Florian", WÅ‚adysÅ‚awa Dudka ps. „Lenard", Zygmunta Kaweckiego ps. „Mars"

2. 26. 08. 1998 r. - 8 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Wojna polsko-bolszewicka" w latach 1919-1920 i udziaÅ‚ w mej wieliczan" z prelekcjÄ… Kazimierza Guzikowskiego,

3. 30. 09. 1998 r.   - 9 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Walki Armii Kraków w wojnie obronnej Polski we wrzeÅ›niu 1939 roku" z prelekcjÄ… Kazimierza Guzikowskiego,

4. 25. 08. 1999 r. - 20 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Polskie PaÅ„stwo Podziemne i jego struktury organizacyjne na Ziemi Wielickiej w 60 rocznicÄ™ powstania" z prelekcjami K. Guzikowskiego, Danuty Kostuch o StanisÅ‚awie Klimczyku ps. „Giermek"

5. 29. 09. 1999 r. - 21 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Akcja „Burza"- dziaÅ‚alność oddziaÅ‚ów partyzanckich na Ziemi Wielickiej w latach II wojny Å›wiatowej" z prelekcjami prof. Zygmunta Kaweckiego, ps. „Mars", K. Guzikowskiego,

6. 27.09.2000 r. -  33 spotkanie z cyklu „ Wieliczka - Wieliczanie" p.t. „Zbrodnia katyÅ„ska jako symbol terroru sowieckiego w latach 1939 - 1956"z   prelekcjami:   K.   Guzikowskiego,   prof.   Janiny   LewiÅ„skiej,   Edwarda Waliszewskiego ps. „Wiarus", Mariana Siudy.

7. 26. 09. 2001 r. - 45 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Armia Krajowa na terenie Powiatu Wielickiego" z prelekcjami  Guzikowskiego, T. Piotrowskiego,

8. 28. 08. 2002 r. - 56 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Å»ydzi w Wieliczce w 60, rocznice zagÅ‚ady" z prelekcja min, K. Guzikowskiego.

9.  25. 08. 2004 r. - 80 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „W 60 rocznicÄ™ wybuchu Powstania Warszawskiego 1. 08. 1944 r. - Jadwiga Beaupre, Piotr Nowak i inni Wieliczanie w powstaniu' z prelekcjami: K. Guzikowskiego, Piotra Boronia, v-ce dyrektora Muzeum Armii Krajowej w Krakowie,

10. 26.01.2005 r. 85 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t.  „Wieliczanie w walce o niepodlegÅ‚ość Polski: BolesÅ‚aw Szpunar (1890-1914) i wieliccy legioniÅ›ci. W 60 rocznicÄ™ zakoÅ„czenia II wojny Å›wiatowej w Wieliczce - 21. 01.1945 r." z prelekcjÄ… m.in. K. Guzikowskiego,

11. 01. 2006 r. - 97 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „W hoÅ‚dzie ofiarom i poszkodowanym w latach II wojny Å›wiatowej (1939 - 1945) z terenu miasta i gminy Wieliczka" z prelekcjÄ… m.in. K. Guzikowskiego,

12. 26.09. 2007 r. - 117 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Miejsca pamiÄ™ci narodowej na terenie miasta i gminy Wieliczka" m.in. z prelekcjami K. Guzikowskiego , T. Piotrowskiego.

13. 27.02. 2008 r. - 122 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie" p.t. „Wieliczanie na frontach II wojny Å›wiatowej" (1939 - 1945) z pomocÄ… KoÅ‚a Wieliczka SZÅ»AK.

Powyższe  spotkania posiadajÄ… dokumentacje  fotograficznÄ…  nagrania na taÅ›mie magnetofonowej i opracowanie w formie publikacji z serii wydawniczej „Biblioteczka Wieliczka" w zeszytach autorstwa Jadwigi Dudy.

W 2006 r. powstaÅ‚ w Wieliczce Klub Historyczny im. gen. Stefana Roweckiego w pracach którego uczestniczymy.

Przewodniczy mu Stanisław Dziedzic.

IX. Wieliczanie wywiezieni na Sybir:

1.         kap. MieczysÅ‚aw CieÅ›lik ps. „Koral", d-ca II odw. „KEDYW"

2.         kpr Antoni ZnaÅ„ski ps, „Granit" plac, „I as"

3.         kpr. Józef OleÅ›, plac. „Las"

4.         szereg. Adam Michalik ps. „Piorun" O/P Å»óÅ‚w - DÄ…b

5.         szereg. Edward Waliszewski ps. „Wiarus" O/P Å»óÅ‚w - DÄ…b

6.         szereg. WÅ‚adysÅ‚aw Bartocha, ps. Tur' O/P „Å»óÅ‚w - DÄ…b

7.         szereg. Antoni Kruszyna, ps. Morwa" O/P Å»óÅ‚w - DÄ…b

8.         szereg. Józef Knapik, placówka „Las"

9.         szereg. Marian PiÄ…tkowski ps. „ManiuÅ›" placówka „Lena"

10.      szereg.   Jerzy  AksamaÅ„ski  O/P  „Å»óÅ‚w"  ze  zgrupowania „Kamiennik"

11.      szereg. Edward Å»yciÅ„ski PS. „RyÅ›" placówka „Lena"

12.      szereg. MichaÅ‚ LewiÅ„ski placówka „Lena".

X. WspóÅ‚praca z organizacjami spoÅ‚ecznymi:

UrzÄ…d Miasta i Gminy w Wieliczce

Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Wieliczce

Starostwo Powiatowe w Wieliczce

KoÅ‚o Wieliczka ZwiÄ…zku Kombatantów i ByÅ‚ych Więźniów Politycznych RP KoÅ›cioÅ‚y Dekanatu Wieliczka

Klub Historyczny im. gen Stefana Roweckiego ps. „Grot" w Wieliczce Stowarzyszenie „Klub PrzyjacióÅ‚ Wieliczki" - z tÄ… organizacjÄ… istnieje bliska i owocna wspóÅ‚praca od wielu lat. Jako prezes KoÅ‚a Wieliczka SZZAK należę do Klubu PrzyjacióÅ‚ Wieliczki, któremu prezesuje Jadwiga Duda. Jest to osoba znana i bardzo ceniona w Å›rodowisku szkolnym (nauczyciele, mÅ‚odzież szkóÅ‚ podstawowych, Å›rednich, akademicka) i organizacji spoÅ‚ecznych. Poprzez pracÄ™ zawodowÄ… na stanowisku kierownika DziaÅ‚u utrwala i dokumentuje dziaÅ‚alność wieliczan,   żoÅ‚nierz Armii Krajowej w czasie okupacji.

KoÅ‚o MÅ‚odych MiÅ‚oÅ›ników Starej Wieliczki

Polskie    Towarzystwo    Turystyczno-Krajoznawcze    OddziaÅ‚   Miejski   w Wieliczce

ZwiÄ…zek Harcerstwa Polskiego

Szkoły w mieście i gminie Wieliczka

 

Tekst: Jadwiga Duda